LEGION GRUZIŃSKI
1915-1917

Legion Gruziński (niem. Georgische Legion, gruz. ქართული ლეგიონი, Kartuli Legioni) był ochotniczą formacją wojskową armii niemieckiej, złożoną z Gruzinów, podczas I wojny światowej.

Powstanie

Legion został sformowany na początku 1915 roku w Trapezuncie z inicjatywy byłego wicekonsula Niemiec w Tyflisie, Friedricha-Wernera von der Schulenburga. Był on oficerem łącznikowym przy tureckiej 3 Armii. W jego skład wchodzili jeńcy wojenni pochodzenia gruzińskiego z armii rosyjskiej, a także kilkusetosobowy oddział zbrojny muzułmanów z tureckiego Lazystanu, na czele z Leo Kereselidze, przywódcą Unii Gruzińskich Tradycjonalistów. Łącznie było to ok. 1,3-1,5 tys. ludzi. Dowództwo nad całym Legionem objął Niemiec, por. Horst Schliephack. Wśród kadry oficerskiej byli też Gruzini, z których najwyższy rangą był Kereselidze. Pomysł utworzenia Legionu wspierał działający w Niemczech Komitet Niepodległej Gruzji.

Działania wojenne

Formacja wzięła udział w niemieckiej ekspedycji kaukaskiej wespół z wojskami niemieckimi i tureckimi. Podczas walk z Rosjanami w latach 1915-1916 Gruzini stacjonowali w miejscowościach Samsun i Kerasunt na obszarze górskim, na wschód od Tirebolu nad Morzem Czarnym. Legion odgrywał przede wszystkim rolę propagandową, mając doprowadzić do wybuchu antyrosyjskiego powstania ludności gruzińskiej. Turcy wprawdzie woleli użyć go jako zwykłej jednostki wojskowej, ale wygrała koncepcja Niemców. Pod koniec ekspedycji kaukaskiej Legion uczestniczył jednak w walkach z wojskami rosyjskimi na wybrzeżu Morza Czarnego w rejonie Kerasunt.

Rozformowanie

Pod koniec 1916 roku doszło do pogorszenia się stosunków pomiędzy pro-niemieckim Komitetem Niepodległej Gruzji a władzami tureckimi. Wynikało to z planów aneksji ziem gruzińskich przez Turcję. Wskutego tego Legion Gruziński został rozformowany w styczniu 1917 roku. Po jego likwidacji wielu Gruzinów, w tym Leo Kereselidze, wstąpiło do wojsk niemieckich. Po uzyskaniu niepodległości przez Gruzję 26 maja 1918 stanowili oni kadrę tworzących się gruzińskich sił zbrojnych.